"Đầu tàu” các Vườn ươm phải có tư duy doanh nhân
"Đầu tàu" các Trung tâm ươm tạo khởi nghiệp tại Việt Nam phải có tư duy và tầm nhìn như của một doanh..."Đầu tàu” các Vườn ươm phải có tư duy doanh nhân
"Đầu tàu" các Trung tâm ươm tạo khởi nghiệp tại Việt Nam phải có tư duy và tầm nhìn như của một doanh nhân, có vậy phát huy tính hiệu quả hoạt động của các Trung tâm này.
Việt Nam hiện có 43 Vườn ươm, trong đó TP.HCM có 9. Tuy nhiên, đến nay chưa có một nghiên cứu định lượng nào thực hiện đánh giá năng lực hoạt động các Vườn ươm. Theo quan sát của tôi, điểm yếu hiện nay tại các Vườn ươm là hoạt động theo nguồn lực hỗ trợ của nhà nước và thiếu tầm nhìn lâu dài.
Bản thân các Vườn ươm không có chiến lược, tầm nhìn cụ thể thì không thể thu hút những nhân tố tốt vào làm việc và cống hiến. Tôi coi Vườn ươm cũng là một startup.
Một startup ở giai đoạn đầu tiên cần phải có tầm nhìn lâu dài. Nhưng hiện nay, hầu như các Vườn ươm không thực hiện tốt việc đó. Ví dụ, cần phải xây dựng tầm nhìn đến năm 2020 đạt mục tiêu gì, chiến lược để đạt được mục tiêu đó như thế nào.
Trường hợp nhà nước dừng các nguồn ngân sách hỗ trợ, Vườn ươm sẽ rất khó khăn trong hoạt động. Việc huy động các nguồn lực trong xã hội để thực hiện các chính sách hỗ trợ cho startup của Vườn ươm đang rất thiếu.
Muốn nâng cao năng lực hoạt động bằng cách xây dựng tầm nhìn dài hạn, các Vườn ươm nên có ba yếu tố:
Đứng đầu Vườn ươm muốn thành công cần phải có tư duy của một doanh nhân. Người này phải có khả năng thiết kế những mô hình chiến lược dài hạn.
Các nguồn lực hỗ trợ cho startup như nhà đầu tư, cố vấn, mạng lưới quan hệ… phải được xây dựng một cách lâu dài, có định hướng rõ ràng. Nếu làm tốt điều này sẽ giúp cộng hưởng các nhân tố để thành công hướng đến sự phát triển bền vững của Vườn ươm.
Cùng với đó, tố chất doanh nhân như khát vọng, tư duy phá cách, sáng tạo trong thực thi và kiên trì thực hiện dù gặp phải khó khăn của người đầu tàu Vườn ươm sẽ "truyền lửa" rất tốt cho các doanh nghiệp khởi nghiệp đang được ươm trong vườn.
Người đứng đầu phải luôn luôn tạo ra giá trị mới cho doanh nghiệp đang ươm tạo và các nhân tố khác trong hệ sinh thái khởi nghiệp. Những giá trị phải phù hợp với từng giai đoạn phát triển của doanh nghiệp khởi nghiệp mà Vườn ươm đang hỗ trợ. Từng dịch vụ Vườn ươm cung cấp phải gắn với hiệu quả thiết thực cho doanh nghiệp.
Tôi ví dụ, một doanh nghiệp khởi nghiệp ươm tạo trong Vườn ươm đang có nhu cầu tìm nhà đầu tư để thương mại hóa sản phẩm, dịch vụ của mình, Vườn ươm sẽ phải hỗ trợ doanh nghiệp tìm được nhà đầu tư tốt. Nhà đầu tư tốt không chỉ cung cấp tài chính mà còn là người cố vấn, đỡ đầu, định hướng đúng cho doanh nghiệp phát triển.
Những giá trị đó phải sáng tạo thường xuyên và phù hợp với nhu cầu thiết thực của từng doanh nghiệp. Tư duy doanh nhân là không dựa dẫm vào những nguồn lực nhà nước. Vườn ươm phải tự tìm cho mình nguồn thu để tạo ra sự phát triển bền vững.
Để tìm được những người đầu tàu có tố chất doanh nhân cho các Vườn ươm có hai cách.
- Một là phát triển những người đứng đầu các Vườn ươm thành người có tố chất doanh nhân bằng các chương trình đào tạo.
- Hai là tìm kiếm nhân sự thay thế để đổi mới hoạt động của Vườn ươm. Hiện nay, các nước phát triển chủ yếu thực hiện việc tìm kiếm nhân tố bên ngoài vào Vườn ươm. Cụ thể, Vườn ươm ở các trường ĐH nên tìm một doanh nhân có tiếng bên ngoài vào làm việc.

Các Vườn ươm phải tìm được những người như vậy cùng tham gia, để Vườn ươm thật sự là một nơi hấp dẫn cho mọi người cùng chia sẻ giá trị, hỗ trợ các startup tốt nhất. Xem thêm